Aspaldidanik ari da Aralar mendikatea altxor arkeologikoak eskaintzen. Trikuharriak, harrespilak, metalezko objektuak... denak ere Euskal Herriaren historiaurrea ezagutzeko ezinbestekoak. Baina ez da guztiz egia «eskaintzen» dituenik; ondo gordeta dauzka eta arkeologoek latz egin behar izaten dute lan argitara ateratzeko. Jose Antonio Mujikak egin ditu azkeneko aurkikuntzak, eta bere eskutik ezagutu ditu NAIZek.